“Wat jij wil!” Dit is een typische uitspraak voor een pleaser. Ben jij een pleaser en ben je steeds bezig om anderen te pleasen? Dan kan dit voor jou een positief effect hebben, je vindt het nu eenmaal leuk om anderen te helpen. Maar ik kan me ook voorstellen dat de kans groot is dat je er eigenlijk last van hebt, dat het je veel negatieve energie kost. Zeker als je jezelf steeds weer wegcijfert om de ander tevreden te houden. Ik heb goed nieuws voor je, je kunt dit zeker afleren! In deze blog een aantal praktische tips die jou hierbij kunnen helpen.
Wat is pleasen?
Het komt van het Engelse woord “please” oftewel “alsjeblieft” en houdt in dat je het de ander steeds naar de zin wil maken. En aangezien wij mensen sociale wezens zijn, is het een gedrag dat heel veel voorkomt. Daarnaast wijst onderzoek uit dat een positieve en vriendelijke instelling een positieve invloed heeft op je gezondheid. Wie wil dit nu niet? Het wordt echter een probleem als je iedere keer weer de goedkeuring van anderen nodig hebt om je beter te voelen over jezelf. Dat er misbruik van jouw goedheid wordt gemaakt. Of, in hele extreme gevallen, dat de ander bepaalt hoe jij moet leven en je moet gedragen. Dan is het positieve effect helemaal weg en gaat het ten koste van je levensgeluk en je gezondheid.
Waarom please je eigenlijk?
Verschillende redenen kunnen pleasegedrag veroorzaken. Denk bijvoorbeeld aan:
- Om iets te krijgen, zoals aandacht, waardering en/of bevestiging.
- Om de pijn van afwijzing te voorkomen.
- Uit angst om iemand kwijt te raken.
- Uit schuldgevoel.
Dit zijn slecht enkele voorbeelden, maar er zijn er nog veel meer. Welke kun jij bedenken?
Wat kun je er aan doen?
Het slechte nieuws is dat je het niet zo 1, 2, 3 afleert. Het is, zoals met iedere gedragsverandering, héél veel oefenen. Ook ik trap na al die jaren nog regelmatig in de valkuil van pleasen. Het goede nieuws is dat als je vandaag nog aan de slag gaat met onderstaande tips, je op termijn écht minder pleasegedrag gaat laten zien.
- Leer “nee” zeggen. Misschien wel de belangrijkste tip. Hiermee geef je jouw grens aan en voor de ander is het meteen duidelijk wat jij wel en niet wil. Zeg eens niet bij iedere vraag automatisch “ja”, maar neem echt even de tijd om na te denken en jezelf af te vragen “wil ik dit wel?”. We denken vaak dat we egoïstisch zijn als we nee zeggen, maar wat is egoïstisch aan het goed bewaken van wat voor jou wel en niet mogelijk is? Niets toch? Oefen dus (voor mijn part voor de spiegel) op het zeggen van een vriendelijke, maar besliste “nee”.
- Kijk naar jouw intentie achter het pleasen. Wat maakt dat jij iedereen steeds weer tevreden wil houden? Welke behoeften worden vervuld op het moment dat jij het de ander naar zijn zin hebt gemaakt? Misschien lukt het je om deze behoefte(n) op een andere, voor jou betere manier te vervullen.
- Laat los wat anderen van je denken. Als je pleast, doe je dat meestal omdat je het belangrijk vindt wat de ander over jou denkt. Laat dat los! Het lukt je toch nooit om iedereen 100% tevreden te houden. Velen vóór jou hebben het al geprobeerd, maar het is nog niemand gelukt. En je hebt ook niet onder controle wat een ander van jou denkt. Voor jouw gevoel heb je iets 200% goed gedaan, maar dan lukt het de ander toch om iets te vinden waardoor het voor die persoon niet goed is. Laat los!! Het zegt meer over die ander dan over jou. Jij vindt niet iedereen aardig, dus accepteer dat jij ook niet door iedereen aardig gevonden wordt.
- Vergroot je eigenwaarde en eigenliefde. Op het moment dat deze twee voldoende aanwezig zijn, lukt het je nog beter om jouw grenzen aan te geven. Je bent voor jouw geluk niet meer afhankelijk van de goedkeuring van de ander. Je doet iets, omdat je het ook wil doen en niet omdat je vindt dat je het moet doen. Waardeer en hou van jezelf, ongeacht wat er gebeurt. En dit is voor velen van ons moeilijk, want het is ons niet echt met de paplepel ingegoten. Het vergt wat dieper graven naar wie jij bent. Als eerste stap kun je eens in gesprek gaan met iemand die jou heel goed kent en laat hem/haar benoemen wat zo mooi en positief aan jou is. Vaak ziet een ander verrassende dingen in jou.
- Stop met jezelf anders voordoen. Dit kost zo ongelofelijk veel energie en op termijn betaal je hier een zware prijs voor. Je leeft dan namelijk niet het leven dat jij wil leven, maar het leven van de ander. Ook kan het gezondheidsklachten met zich meebrengen, omdat het je niet alleen veel energie kost, maar het ook veel stress oplevert waardoor je op een gegeven moment uitgeput raakt. Als jij zelf niet op de rem trapt, doet jouw lichaam dat wel door allerlei kwaaltjes te laten ontstaan. Je hebt maar één leven, maak er dus jouw mooiste leven van!
Ben je echter zo verweven met jouw pleasegedrag en lukt het je niet om het te laten stoppen? Kom dan bij mij voor een coachtraject en dan gaan wij hier stapje voor stapje mee aan de slag. Zodat ook jij weer die dingen kunt doen die je écht wil doen.
“When you say ‘yes’ to others, make sure you are not saying ‘no’ to yourself.” – Paulo Coehlo
